Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 299)

 6 Aralik 2017 Tarihli Resmi Gazete

Sayi: 30262 

Maliye Bakanligi (Gelir Idaresi Baskanligi)’ndan:

BIRINCI BÖLÜM

Amaç ve Yasal Düzenlemeler

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebligin amaci, 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarindaki ücretlerde 31/12/1960 tarihli ve 193 sayili Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazili tarife nedeniyle net ücretlerin 1.404,06 TL’nin altina düsmesi sonucu sadece 1.404,06 TL ile bunun altina düsen tutar arasindaki farkin ilave asgari geçim indirimi yoluyla telafisine yönelik olarak 5/12/2017 tarihli ve 30261 sayili Resmî Gazete’de yayimlanan 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayili Kanunla 193 sayili Kanuna eklenen geçici 87 nci maddenin uygulamasina iliskin açiklamalarin yapilmasidir.

Yasal düzenlemeler

MADDE 2 – (1) 7061 sayili Kanunla 193 sayili Kanuna asagidaki geçici 87 nci madde eklenmistir.

“GEÇICI MADDE 87 – 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarina iliskin net ücretleri bu Kanunun 103 üncü maddesinde yazili tarife nedeniyle 32 nci maddedeki esaslara göre sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere 2017 yili Ocak ayina iliskin ödenen net ücretin altinda kalanlara, bu tutar ile 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarina iliskin olarak aylik hesaplanan net ücreti arasindaki fark tutar, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrica ilave edilir. Bu fikrada geçen net ücret, yasal kesintiler sonrasi ücret tutarina asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu olusan ücreti ifade eder.

Bu Kanunun bu maddeye aykiri olan hükümleri 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylari için uygulanmaz.

Bu maddenin yayimlandigi tarih itibariyla birinci fikrada yer alan dönemlere iliskin olarak verilmis olan muhtasar beyannamelerde beyan edilen ve birinci fikra hükmü kapsaminda ilave asgari geçim indirimi uygulanamamasi nedeniyle çalisanlarca fazla ödenen vergiler, bunlara iade edilmek üzere, vergi sorumlularinca bu maddenin yayimi tarihinden sonra verilecek muhtasar beyannameler üzerinde hesaplanan vergiden mahsup edilmek suretiyle reddolunur.

Bu maddenin uygulanmasina iliskin usul ve esaslar ile mahsup seklini ve dönemini belirlemeye Maliye Bakanligi yetkilidir.”

(2) 193 sayili Kanunun 32 nci maddesi asagidaki gibidir:

“Asgarî geçim indirimi

Madde 32 – Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanir.

Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildigi takvim yili basinda geçerli olan ve sanayi kesiminde çalisan 16 yasindan büyük isçiler için uygulanan asgarî ücretin yillik brüt tutarinin; mükellefin kendisi için % 50’si, çalismayan ve herhangi bir geliri olmayan esi için % 10’u, çocuklarin her biri için ayri ayri olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için % 10, diger çocuklar için % 5’idir. Gelirin kismî döneme ait olmasi halinde, ay kesirleri tam ay sayilmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarlari esas alinir. Asgarî geçim indirimi, bu fikraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranin çarpilmasiyla bulunan tutarin, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanir. Mahsup edilecek kismin fazla olmasi halinde iade yapilmaz.

Indirimin uygulamasinda “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafindan bakilan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasini kaybetmis torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yasini veya tahsilde olup 25 yasini doldurmamis çocuklari, “es” tabiri ise, aralarinda yasal evlilik bagi bulunan kisileri ifade eder.

Indirim tutarinin tespitinde mükellefin, gelirin elde edildigi tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alinir. Indirim, yukaridaki oranlara göre hesaplanan tutarlari asmamak kaydiyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayri ayri, çocuklar için eslerden yalnizca birisinin gelirine uygulanir. Bosananlar için indirim tutarinin hesabinda, nafakasini sagladiklari çocuk sayisi dikkate alinir.

Ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandiktan sonra, varsa tesvik amaçli diger indirim ve istisnalar dikkate alinir.

Bakanlar Kurulu, indirim konusu yapilacak toplam tutarin asgarî ücretin yillik brüt tutarini asmamasi sartiyla ikinci fikrada belirtilen asgarî geçim indirimi oranlarini artirmaya veya kanunî oranina kadar indirmeye yetkilidir.

Asgarî geçim indiriminin uygulama dönemleri ve mahsup sekli ile diger hususlara iliskin usûl ve esaslar Maliye Bakanliginca belirlenir.”

(3) 4/12/2007 tarihli ve 26720 sayili Resmî Gazete’de yayimlanan Gelir Vergisi Genel Tebligi (Seri No: 265)’nde asgari geçim indirimi uygulamasina iliskin usul ve esaslar açiklanmistir.

IKINCI BÖLÜM

Uygulama Esaslari

Uygulamadan faydalanacaklar

MADDE 3 – (1) 2017 yilinin Ocak ayindan itibaren bekâr ve çocuksuz olan asgari ücretlilere 1.404,06 TL net ücret ödenmeye baslanmistir.

(2) 2017 yilinda asgari ücret tutarinda yapilan artis nedeniyle 1.777,50 TL brüt asgari ücret geliri elde edenler ile 1.889,84 TL’ye kadar brüt ücret geliri olan hizmet erbabinin da elde ettigi ücret gelirleri üzerinden ödemesi gereken gelir vergisi, 2017 yilinin Eylül ayindan itibaren 193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin ikinci dilimi de dikkate alinarak hesaplanmaktadir. Bu nedenle, söz konusu ücretlilerden bir kisminin eline geçen net ücret tutari Eylül 2017 ayindan itibaren 1.404,06 TL’nin altina düsmektedir.

(3) 7061 sayili Kanunla 193 sayili Kanuna eklenen geçici 87 nci maddede düzenlenen ilave asgari geçim indirimi uygulamasindan, 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarina iliskin net ücretleri 193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yazili tarife nedeniyle 1.404,06 TL’nin altina düsen hizmet erbabi yararlanacaktir.

(4) Gelir vergisi tarifesi nedeniyle ücretlerinde düsüs olsa dahi net ücretleri 1.404,06 TL’nin altina düsmeyenler bu uygulamadan yararlanamayacaklardir.

(5) Hizmet erbabinin, ücret aldigi dönemde ise baslamasi veya isten ayrilmasi, ücretsiz izin ve benzeri nedenlerle net ücretinin 1.404,06 TL’nin altina düsmesi durumunda ilave asgari geçim indirimi uygulanmayacaktir.

(6) Bu Tebligin uygulamasinda net ücret, yasal kesintiler sonrasi ücret tutarina asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu olusan ücreti ifade etmektedir.

Uygulama esaslari

MADDE 4 – (1) 193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yazili tarife nedeniyle 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarina iliskin net ücretleri 1.404,06 TL’nin altina düsen hizmet erbabinin ücretleri ilave asgari geçim indirimi ile 1.404,06 TL’ye tamamlanacaktir.

(2) 193 sayili Kanunun 32 nci maddesinde yer alan esaslara göre sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere 2017 yili Ocak ayina iliskin ödenen net ücret 1.404,06 TL’dir. Ödenen 1.404,06 TL ile 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarina iliskin olarak aylik hesaplanan net ücret arasindaki fark tutar, Gelir Vergisi Genel Tebligi (Seri No: 265)’nde belirtilen esaslara göre düzenlenen “Asgari Geçim Indirimi Bordrosu”nda hesaplanan asgari geçim indirimine ayrica ilave edilecektir.

(3) Asgari geçim indirimi bordrosunda yer alan ilave tutar dahil toplam asgari geçim indirimi tutari, ücret ödemesinin yapildigi döneme iliskin ücret bordrosunun “Asgari Geçim Indirimi” satirina aktarilacaktir.

(4) Ikinci fikrada belirtilen esaslara göre, 2017 yili Eylül ve Ekim aylari için hesaplanan ve ilave asgari geçim indiriminden faydalanilmamis olan fark tutarlar, ücretlinin Kasim ayina ait Asgari Geçim Indirimi Bordrosunda yer alan asgari geçim indirimine eklenmek suretiyle mahsup edilecektir. Bu suretle mahsup edilemeyen bir tutarin kalmasi halinde kalan bu tutar, daha sonraki aylarda verilecek muhtasar beyannameler üzerinde yukarida açiklanan esaslar çerçevesinde mahsup edilecek olup söz konusu dönemlere ait muhtasar beyannameler için bu nedenle düzeltme yapilmayacaktir.

(5) Ilave asgari geçim indirimi tutarinin mahsup isleminin yapilabilmesi için, söz konusu tutarlarin ücretlilere ödenmis olmasi gerekmektedir.

(6) Asgari geçim indiriminin toplami, ücretlinin o aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla olamayacaktir.

(7) Asgari geçim indiriminin hesaplanmasi ve uygulanmasina iliskin olarak bu Tebligde yer almayan hususlar hakkinda Gelir Vergisi Genel Tebligi (Seri No: 265)’nde yer alan açiklamalar dikkate alinacaktir.

ÖRNEK 1: Bekâr ve çocuksuz olan hizmet erbabi Bay (A)’nin 2017 yili Ocak ayinda asgari geçim indirimi dâhil net ücreti 1.404,06 TL’dir.

193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle Bay (A)’nin, 2017 yili Eylül ayi net ücreti 1.374,17 TL’ye, Ekim, Kasim ve Aralik aylari net ücreti ise 1.328,52 TL’ye düsmektedir.

Bay (A)’nin isvereni (T) A.S. 2017 yili Eylül ve Ekim aylarina iliskin muhtasar beyannamelerini kanuni süresinde vermistir. Dolayisiyla Bay (A) için Eylül ve Ekim aylarinda ilave asgari geçim indirimi uygulanamamistir.

Bu durumda, isveren (T) A.S. Bay (A)’nin; Eylül ayi için hesaplanan 29,89 TL, Ekim ayi için hesaplanan 75,54 TL ilave asgari geçim indirimi tutari toplami olan (29,89+75,54=) 105,43 TL’yi, 2017 yili Kasim ayindaki (75,54 TL) ilave asgari geçim indirimi ile birlikte, Kasim ayi için 2017 yili Aralik ayinda verecegi muhtasar beyanname üzerinde mahsup edecektir.

Buna göre, Bay (A)’nin ilave asgari geçim indirimi tutarlari dâhil, Kasim ayinda yararlanacagi asgari geçim indirimi tutari toplami (Eylül ayi için 29,89 TL, Ekim ayi için 75,54 TL, Kasim ayi için 75,54 TL ilave asgari geçim indirimi ile Kasim ayi için normal asgari geçim indirimi 133,31 TL) 314,28 TL dir. Ancak, bu dönemde Bay (A) için hesaplanan gelir vergisi 302,17 TL oldugundan, asgari geçim indirimi tutari da ödenmesi gereken vergiden fazla olamayacagindan, bu hizmet erbabina asgari geçim indirimi olarak ödenecek tutar en fazla 302,17 TL olacaktir. Bay (A) adina 2017 yili Kasim ayi için hesaplanan vergi tutarinin yetersizligi nedeniyle yararlanilamayan (314,28-302,17=) 12,11 TL asgari geçim indirimi ise daha sonraki dönem için verilecek muhtasar beyannamede mahsup edilecektir.

Böylece, örnegimizdeki hizmet erbabinin, 2017 yili Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylarinda vergi tarifesinin ikinci dilimine girmesinden kaynaklanan kaybi, ilave asgari geçim indirimi yoluyla telafi edilecek ve kendisine söz konusu aylar için 1.404,06 TL ödenecektir.

ÖRNEK 2: Evli, esi ücretli olarak çalisan çocuksuz Bayan (C), 1.860 TL brüt ücret almaktadir. Bayan (C)’nin2017 yili Ocak ayinda asgari geçim indirimi dâhil net ücreti 1.463,04 TL’dir. 193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle Eylül ayi net ücreti 1.401,59 TL’ye, Ekim ayi net ücreti ise 1.383,99 TL’ye düstügünden Eylül ayi için (1.404,06-1.401,59=) 2,47 TL, Ekim ayi için de (1.404,06 -1.383,99=) 20,07 TL’lik fark ücretlinin asgari geçim indirimine ilave edilecek, böylelikle Bayan (C)’nin 2017 yili Eylül ve Ekim aylari net ücreti 1.404,06 TL’nin altina düsmeyecektir. Ayrica, bu hizmet erbabina Kasim ve Aralik aylarinda da ilave asgari geçim indirimi ödenecektir.

ÖRNEK 3: Bay (D) asgari ücretle çalismaktadir. Bay (D) evli ve 3 çocuklu olup esi çalismamaktadir.

Bay (D)’nin 2017 yili Ocak ayinda asgari geçim indirimi dâhil net ücreti 1.497,38 TL’dir. 193 sayili Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle, Bay (D)’nin Eylül ayi net ücreti 1.467,49 TL’ye Ekim, Kasim ve Aralik aylari net ücreti ise 1.421,84 TL’ye düsmektedir.

Bay (D)’nin, Eylül, Ekim, Kasim ve Aralik aylari net ücreti 1.404,06 TL’nin altina düsmediginden, Bay (D) ilave asgari geçim indiriminden yararlanamayacak ve kendisine Eylül ayi için net 1.467,49 TL, Ekim, Kasim ve Aralik aylari için net 1.421,84 TL ödenecektir.

Yürürlük

MADDE 5 – (1) Bu Teblig 1/9/2017 tarihinden geçerli olmak üzere yayimi tarihinde yürürlüge girer.

Yürütme

MADDE 6 – (1) Bu Teblig hükümlerini Maliye Bakani yürütür.

(06.12.2017)